ამონარიდები

  ამონარიდი  თორნიკე ჭელიძის სტატიიდან ,,ადამიანი გაზეთის სვეტში“ http://mastsavlebeli.ge/?p=9192

კრუს ხიმენესმა ალუდა ქეთელაური გამახსენა. ამ ორ პერსონაჟს შორის მსგავსება დიდია, თუმცა განსხვავებაც არის – ალუდა კლავს მტერს და ამის შემდეგ იბადება ახალ ადამიანად, ხოლო ხიმენესი ნაბიჯის გადადგმამდე ხვდება ამ ნაბიჯის უსამართლობას. ვინმეს იქნებ პათეტიკურიც მოეჩვენოს, მე კი ძალიან ამაღელვებელი მგონია ორივე პოემის ის ნაწილი, სადაც აღწერილია,როგორ ემშვიდობებიან გმირები საკუთარ წარსულს: „მაგრამ სიცოცხლე ჯერ არასოდეს არ მნდომებია ასე მტანჯველად, / ასე არასდროს მომნატრებია დედადა წყალი და ძველისძველი ჩემი საწოლი“, – ამბობს ხიმენესი; „ერთხელ მაუნდა ალუდას / ერთხელ მობრუნვა თავისა: / „მშვიდობით, საჯიხვეებო, /გამახარელნო თვალისა! / მშვიდობით ჩემო სახ-კარო / გულში ამშლელო ბრალისა“, – ეს უკვე ალუდა იხედება უკან. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მათ წარსულთან გამოთხოვება უჭირთ – პირიქით, როგორც ვაჟას სხვა პერსონაჟი აღნიშნავს ერთგან, მათი ფიქრი ძაფითაც კი არ არის მიბმული წარსულზე; ეს ადამიანური სისუსტეა, მშვენიერი სისუსტე, რომელიც გაცილებით ამაღლებულიც კია, ვიდრე მავანთა ძლიერება. სახარებაშიც ხომ ყველაზე ამაღელვებელი ის ეპიზოდია, სადაც ჯვარზე გაკრული ქრისტე მამას უხმობს.სწორედ ამ სიტყვების გაგონებისას ხვდები, რომ იესო – გწამს თუ არ გწამს, იყო თუ არ იყო, ეცვა თუ არა ჯვარს – შენიანია, ადამიანია და გაგიგებდა ან გაგიგებს.

სტატიის ავტორი:    ნინო  ივანიაძე  

პიროვნების სულიერი ტრანსფორმაცია ვაჟა-ფშაველას
"ალუდა ქეთელაურის" მიხედვით (ამონარიდი)http://www.dzeglebi.ge/statiebi/sxva/pirovnebis_sulieri.html

ალუდას პიროვნული ამბოხის უმაღლესი გამოხატულებაა ხატობის სცენა. იგი ბოლომდე სწორედ ხატობის სცენაში ამჟღავნებს საკუთარ თავს საზოგადოების წინაშე. ამიტომ ეს სცენა ემსგავსება სახარებისეული ფერისცვალების აქტს. როგორც ქრისტემ გააცხადა თავისი ღვთაებრივი ბუნება მოციქულთა წინაშე, სწორედ იმგვარად გამოამზეურა ალუდამ თავის ჭეშმარიტი ადამიანური ბუნება თანამემამულეთა თვალწინ. ეს ჭეშმარიტი ადამიანური ბუნება სხვებისათვის ჯერ კიდევ დაფარულია. ისინი "მიწიერი კაცები"არიან. ალუდა "შინაგანი კაცია", არა მხოლოდ ხორციელი, არამედ სულიერი მოწიფულობის ასაკს მიღწეული (ნეტარი ავგუსტინე.ჭეშმარიტი სარწმუნოებისათვის). თანამემამულეებმა ვერ შეძლეს მათ წინაშე მდგომი ჭეშმარიტი პიროვნების, მათი მხსნელი და მათი მსხვერპლი გმირის გმირად შეცნობა. იგი მოღალატედ ჩათვალეს,როცა ხევისბერის სასტიკი უარის შემდეგ თვითონ სცადა"მოუნათლავი გმირისთვის" მოზვერის დამწყალობება. რისხვით ანთებულმა ხევისბერმა თემიდან მოკვეთა ალუდა ქეთელაური და ნამდვილი გოლგოთა - მოყვასთაგან მოშორება მიუსაჯა.
მშობლიური კუთხის გარეშე ცხოვრება ალუდასთვის დიდიტრაგედიაა, რადგან მისი რაინდული ჩვევები - ღირსება, სიყვარულიდა რწმენა (ერთგულება) სწორედ მასთან არის დაკავშირებული. იგი ქვეყნისა და ხალხის მოწინააღმდეგე კი არ ხდება, ცდილობს, გულითნაწვდომი ჭეშმარიტება დაამკვიდროს ხალხში, გაქვავებული ადათების საწინააღმდეგოდ. ამაშია ჰუმანური მსოფლმხედველობით განმსჭვალული გმირის და, მათ შორის, ალუდას ბუნების არსი. ასეთი გმირი მხსნელია საზოგადოებისა, რომელიც მის რჩევას მიჰყვება, რაც ძალზე იშვიათად ხდება, რადგან იგი პიროვნებამდე ვერ მაღლდება.ამაში მდგომარეობს პიროვნების "ტრაგიკული ბრალი". სწორედ ამიტომ იგი ამასთანავე, "მსხვერპლია სოფლისა". ალუდაქეთელაურიც მსხვერპლად ეწირება თავის პრინციპებს და იმ გმირთაშორის დგება, "რომლებიც სცილდებიან თემს, ვითარცა ყველაზეკეთილი მტრები მთელს მსოფლიოში".